"Settu brennivín í mjólkurglasið, vinan..."
...því að 6. maí kem ég heim. Sem þýðir að ég legg af stað héðan eftir nákvæmlega eina viku, 4. maí. Nú er ekkert eftir nema að nýta þessa viku til hins ítrasta. Ég skrapp til Valpo í gær í grillveislu hjá vini, hann var að "pagar el piso" sem þýðir "borga gólfið" og ég botnaði ekki neitt í neinu, þar sem hann var ekkert að skipta um gólf, en svo komst ég að því að þetta er hefð þar sem sá sem er nýkominn með vinnu þarf að bjóða vinunum í mat eða splæsa út að borða til að fagna. Þetta gerði hann, grillaði fyrir okkur öll og nautakjötið kostaði samtals 1200 krónur, fyrir sjö manns. Jamm og já. Sjálf er ég að skipuleggja grillveislu á laugardaginn, ætla að bjóða öllum heiminum og grilla hérna í hæðinni sem er hér í miðri borg, þar eru pikknikksvæði með grillum sem maður getur notað. Á fimmtudaginn kveð ég elsku börnin mín á heimilinu þar sem ég er núna búin að fara vikulega síðan í október. Vil ekki einu sinni hugsa um það. Sama dag fer ég á síðustu kóræfinguna í öðrum kórnum, sem verður ekkert auðvelt heldur. Föstudaginn átti ég að bóka fyrir hinn kórinn, barokkgrúppuna það er, ég hef ekki hugmynd um hvað þau ætla að gera við mig, veit bara að ég átti að taka frá allan daginn. Laugardagur grill, sunnudagur pakka, mánudagur og þriðjudagur þriggja heimsálfa maraþongrátur. Good times.
þriðjudagur, apríl 21, 2009
Orðin sem ég aldrei finn
Ég veit þau búa einhvers staðar öll
en aldrei finn ég þeirra djúpa helli
þó svo ég leiti fram í efstu elli
um úfna vegi: tungunnar bröttu fjöll.
Ég veit þau finnast aldrei. Engum mönnum
þau orð ég flyt sem geymi huga minn:
þágu frá aldinkjöti sætleik sinn
og særðu herzlu og styrk úr úlfsins tönnum.
Hannes Pétursson
Þýðendur og aðrir sem starfa við að skrifa á íslenskri tungu eru í sífelldri leit að réttu orðunum. Hellirinn er nokkuð djúpur en þegar næst að fiska upp úr honum rétta orðið verður leitin samstundis þess virði. Orðið sem aldrei finnst er syrgt og notast við bróður þess eða systur í staðinn. Þeir sem skrifa frumtexta hafa úr fleiri orðum að velja sé það sem þeir kjósa ekki á tungubroddinum. Þýðendur hafa mun minna frelsi því að orðið hefur þegar verið fundið í öðru tungumáli, það er rétta orðið. Einar Ben sagði að á íslensku væri til orð yfir allt, en ég held að allir þýðendur hljóti að hafa sínar efasemdir um það.
sunnudagur, apríl 05, 2009
Þá er það búið og gert. Ég er búin að kaupa flugmiða heim til Íslands. Ég legg í hann árla morguns 4. maí frá Santiago og verð komin til Kólumbíu fimm tímum seinna. Þar sem ég ætla að skreppa niðrí miðbæ Bogotá og láta ræna mér og gera skipti á innyflunum í mér og stórum poka fullum af eiturlyfjum, sem ég fer svo með innvortis til New York. Ég hlýt að ná því á tíu tímum, er það ekki mamma? Í New York verð ég frá því snemma um morgun og fram á kvöld og mun gera mitt besta til að eyða engu og komast klakklaust með sjálfa mig og þyngd mína í farangri í næstu Flugleiðavél sem fer með mig í Leifsstöð þar sem ég lendi svipað árla morguns og ég lagði af stað tveimur sólarhringum fyrr.
Þetta verður stuð, sérstaklega þar sem ég verð örugglega grátandi langleiðina yfir hnöttinn. Ég má varla sjá vini mína núna án þess að fá kökk í hálsinn, því að ég veit að eftir mánuð verð ég að kveðja þá um mjög svo óákveðinn tíma.
Ég er dottin svo inn í þetta líf hérna að K. bandaríska vinkona mín sem fór heim í desember og var að koma aftur í vikunni, hlær að mér þegar ég geri alveg hugsunarlaust hluti sem ég hefði ekki gert fyrir ári síðan, t.d. þegar ég nota fanny pack (hvað heitir það nú eiginlega á íslensku? svona magataska) alveg án þess að finnast nokkuð athugavert við það, þegar ég fussa og sveia og býð fram hlýjar peysur þegar einhver sem hefur verið lasinn situr við opinn glugga (í 20 stiga hita), þegar mér finnst voðalega snobbað að fara á Starbucks eða þegar ég FLYSJA TÓMATANA (já, ég er farin að gera það) eða set ostinn UNDIR áleggið þegar ég baka pizzu.
Ég get ekki lýst því hvernig mér líður þegar ég hugsa til þess að þetta líf haldi ekki áfram heldur verði eftir fjórar vikur skyndilega orðið að fortíð; "þegar ég var í Chile". Einmitt núna er það svo raunverulegt og eitthvað svo "rétt". Þetta er eins og að kippa af plástri, það er ekki hægt að gera þetta smátt og smátt heldur verður maður að fara allur í einu og getur víst ekki verið á tveimur stöðum í einu. Ég veit að vinir mínir hér munu aldrei geta heimsótt mig, til þess eiga þeir engan pening, og hver veit hvað gerist með mitt líf, hvar ég verð í haust, í hvaða landi og í hvaða pælingum. Ja hérna, bara við að skrifa þetta fæ ég kökk í hálsinn.
Ég er líka leið af því að vinur minn sem bjó hérna í íbúðinni í þrjá mánuði (frá Chile) þurfti að fara í dag af því að hann fékk ekkert útborgað í þrjá mánuði, því að fyrirtækið er í vandræðum og hann fær engin svör frá forstjóranum. Hann hafði því ekki efni á að leigja lengur og þurfti að fara heim til mömmu aftur. Mér finnst þetta svo hrikalega ósanngjarnt að ég fer næstum því bara að grenja yfir því líka (ég er orðin rosaleg sko).
Trúiði því að þessi færsla er ritskoðuð því að væmnin var svo yfirþyrmandi að það hefði misboðið íslenskum lesendum? Og er þó nógu mikið eftir af henni. Það truflar mig þó að geta ekki bara verið væmin á íslensku án þess að skammast mín, heldur þarf ég alltaf að setja einhverja svona afsökun, réttlætingu eða fyrirvara. Hér er ég bara væmin, punktur. Og allt í lagi með það. Og ég felli tár, alveg eins og vinir mínir, og það er allt í lagi með það líka. Enginn kippir sér upp við það, ekki frekar en ég kippi mér lengur upp við það. Ég er orðin leið á að fela það hvernig mér líður og ætla að hætta að gera það. Ég veit að það verður erfitt á Íslandi en ég ætla að reyna.
En nú er ég farin að fá mér bjór.
Það er nú einu sinni laugardagskvöld.
Þetta verður stuð, sérstaklega þar sem ég verð örugglega grátandi langleiðina yfir hnöttinn. Ég má varla sjá vini mína núna án þess að fá kökk í hálsinn, því að ég veit að eftir mánuð verð ég að kveðja þá um mjög svo óákveðinn tíma.
Ég er dottin svo inn í þetta líf hérna að K. bandaríska vinkona mín sem fór heim í desember og var að koma aftur í vikunni, hlær að mér þegar ég geri alveg hugsunarlaust hluti sem ég hefði ekki gert fyrir ári síðan, t.d. þegar ég nota fanny pack (hvað heitir það nú eiginlega á íslensku? svona magataska) alveg án þess að finnast nokkuð athugavert við það, þegar ég fussa og sveia og býð fram hlýjar peysur þegar einhver sem hefur verið lasinn situr við opinn glugga (í 20 stiga hita), þegar mér finnst voðalega snobbað að fara á Starbucks eða þegar ég FLYSJA TÓMATANA (já, ég er farin að gera það) eða set ostinn UNDIR áleggið þegar ég baka pizzu.
Ég get ekki lýst því hvernig mér líður þegar ég hugsa til þess að þetta líf haldi ekki áfram heldur verði eftir fjórar vikur skyndilega orðið að fortíð; "þegar ég var í Chile". Einmitt núna er það svo raunverulegt og eitthvað svo "rétt". Þetta er eins og að kippa af plástri, það er ekki hægt að gera þetta smátt og smátt heldur verður maður að fara allur í einu og getur víst ekki verið á tveimur stöðum í einu. Ég veit að vinir mínir hér munu aldrei geta heimsótt mig, til þess eiga þeir engan pening, og hver veit hvað gerist með mitt líf, hvar ég verð í haust, í hvaða landi og í hvaða pælingum. Ja hérna, bara við að skrifa þetta fæ ég kökk í hálsinn.
Ég er líka leið af því að vinur minn sem bjó hérna í íbúðinni í þrjá mánuði (frá Chile) þurfti að fara í dag af því að hann fékk ekkert útborgað í þrjá mánuði, því að fyrirtækið er í vandræðum og hann fær engin svör frá forstjóranum. Hann hafði því ekki efni á að leigja lengur og þurfti að fara heim til mömmu aftur. Mér finnst þetta svo hrikalega ósanngjarnt að ég fer næstum því bara að grenja yfir því líka (ég er orðin rosaleg sko).
Trúiði því að þessi færsla er ritskoðuð því að væmnin var svo yfirþyrmandi að það hefði misboðið íslenskum lesendum? Og er þó nógu mikið eftir af henni. Það truflar mig þó að geta ekki bara verið væmin á íslensku án þess að skammast mín, heldur þarf ég alltaf að setja einhverja svona afsökun, réttlætingu eða fyrirvara. Hér er ég bara væmin, punktur. Og allt í lagi með það. Og ég felli tár, alveg eins og vinir mínir, og það er allt í lagi með það líka. Enginn kippir sér upp við það, ekki frekar en ég kippi mér lengur upp við það. Ég er orðin leið á að fela það hvernig mér líður og ætla að hætta að gera það. Ég veit að það verður erfitt á Íslandi en ég ætla að reyna.
En nú er ég farin að fá mér bjór.
Það er nú einu sinni laugardagskvöld.
Esto lo publiqué en mi Facebook pero lo pongo acá también por si a alguien le interesa:
Ya he cumplido un año en Chile. Ha sido probablemente el mejor año de mi vida, con muchas experiencias nuevas, viajes y amigos increíbles. Hice una lista de lo que en este año me ha llamado la atención en este país. No significa que sea porque no me guste, son cosas entretenidas, curiosas, interesantes, a veces tristes, a veces insignificantes o invisibles para un nativo, pero que son diferentes de lo que se encuentra en mi cultura. Algunas costumbres que voy a llevar conmigo cuando me vaya, algunas que no. Recuerden que es "just for fun" y espero que el castellano esté más o menos;)
39 cositas que ya no encuentro raras
1. Que me digan “usted”. Y que yo tenga que usar “usted”.
2. La gente en los parques besándose a plena luz del día.... también gente más vieja que mis padres.
3. Los gemidos en los moteles alrededor de la casa.
4. Que la palta no sea comida “exótica” sino algo normal y corriente.
5. Que la comida más importante del día sea a las 14 en la tarde. (Allá a las 19)
6. Que todos tomen nescafé – y que lo encuentren normal.
7. No ser siempre la más bajita de todos.
8. Encontrar caro pagar 400 pesos para el metro/la micro.
9. No botar los papeles en el inodoro.
10. Que en la noche mi calle se llene de travestis y prostitutas.
11. Que no haya tanta necesidad de arreglarse para salir. Eso me gusta, allá la gente se preocupa demasiado de la ropa y el maquillaje.
12. Que si no tienes plata no puedes ir a la Universidad ni tienes buen servicio médico.
13. Que hace sólo 20 años haya regido una dictadura militar en el país, y que hayan desaparecido miles de personas.
14. Que la gente viva con sus padres hasta casarse, sin ser necesariamente “losers”. ;)
15. Que todos los que no tienen el pelo negro lo tengan “rubio”.
16. Que los perros callejeros sepan cruzar en verde (y los gatos no).
17. Todos los chistes de doble sentido con referencias sexuales. Todo lo que tiene la forma oblongada, todo lo que se puede meter dentro de otra cosa, toda relación entre hombre y mujer, hombre y hombre o mujer y mujer es una oportunidad imperdible para contar un chiste, sea bueno o pésimo.
18. Botellas de cerveza de litro y papas fritas grasientas.
19. Tener que hablar con por lo menos tres personas en una tienda para comprarse un lápiz o una aguja.
20. Que mis amigos manejen tras haber tomado.
21. Hablar en español – perdónenme – chileno.
22. Ir a la ducha del gimnasio y no ver a ni una mujer desnuda, sea porque se vistan dentro de la ducha cerrada o porque dominen algúna técnica que yo no me sé.
23. Que no tenga casi ninguna vida personal ni secretos, como todos los amigos saben todo sobre todos. También es raro saber a veces demasiado sobre la vida personal de otras personas.
24. Que la policía se vista de verde, desde la gorra hasta los calcetines.
25. Que el aborto esté prohibido, y la píldora del día después, y que no haya tampones en todos los supermercados.
26. Declaraciones largas y súper dramáticas en el status del messenger y facebook...
27. Dejar a los hombres abrirme la puerta, llevar las bolsas, pagar el trago, ponerme el abrigo, etc., sin quejarme o enojarme (difícil).
28. Navidad en verano, semana santa en otoño, invierno en julio y primavera en septiembre.
29. Los vendedores en la micro que dan discursos largos y sentimentales sobre sus productos, sean parches, maní confitado, aspirinas, carteras o cintas.
30. Que me digan Lilja, Lilia, Lilian, Liliana, Lili, Lydia, Lila, Lilly, Laila, Lil... todo menos Svanhvít, o Svanhvít Lilja Ingólfsdóttir, porque cuando lo digo creen que me esté carraspeando, y cuando lo escribo piensan que haya tenido un espasmo o que un gato haya caminado sobre el teclado del computador.
31. Que mientan. No, a esto no me acostumbro. Aquí hay demasiada mentira, y de todo tipo, para arreglar las cosas, para salvarse la cara, posponer algo desagradable, mantener a la pareja, y, a veces, sin que tenga ninguna razón ni sentido.
32. Pelar los tomates.
33. Saludar siempre con un beso, hasta a los profesores y médicos.
34. Vivir en una ciudad de millones en Sur-America, con todo lo que eso significa: gentío, smog, robos, violencia, taco, basura, méndigos, perros, prostitutas, gitanas, mimos, bulla, calor, frío, hedor, protestas, conciertos, publicidades, kioskos, vendedores de maní confitado, jotes, locos, mujeres indígenas, chicos guapos, niños chicos, heladerías, parques, iglesias, cementerios, bares, los Andes al atardecer, parejas enamoradas, el metro hediondo, pokemones en ropa escolar y todo lo demás que me fascina de esta ciudad.
35. Compartir la casa con arañas que te pueden matar.
36. Que la gente baile sin haber tomado.
37. Muchas palabras para no decir nada. No se dice “Feliz cumpleaños“ sino, “Querido ___, espero que este día sea inolvidable para tí y que este año se cumplen todos tus deseos. Que las estrellas te acompañen, tu eres una persona espectacular que quiero mucho, y te mereces todo lo mejor en el mundo. Te mando un abrazote y mil besos, cuidate mucho y ojalá nos veamos pronto. Besos, ___”
38. Hombres que lloran y mujeres que pelean.
39. Ser siempre y eternamente un extranjera en este país.
Ya he cumplido un año en Chile. Ha sido probablemente el mejor año de mi vida, con muchas experiencias nuevas, viajes y amigos increíbles. Hice una lista de lo que en este año me ha llamado la atención en este país. No significa que sea porque no me guste, son cosas entretenidas, curiosas, interesantes, a veces tristes, a veces insignificantes o invisibles para un nativo, pero que son diferentes de lo que se encuentra en mi cultura. Algunas costumbres que voy a llevar conmigo cuando me vaya, algunas que no. Recuerden que es "just for fun" y espero que el castellano esté más o menos;)
39 cositas que ya no encuentro raras
1. Que me digan “usted”. Y que yo tenga que usar “usted”.
2. La gente en los parques besándose a plena luz del día.... también gente más vieja que mis padres.
3. Los gemidos en los moteles alrededor de la casa.
4. Que la palta no sea comida “exótica” sino algo normal y corriente.
5. Que la comida más importante del día sea a las 14 en la tarde. (Allá a las 19)
6. Que todos tomen nescafé – y que lo encuentren normal.
7. No ser siempre la más bajita de todos.
8. Encontrar caro pagar 400 pesos para el metro/la micro.
9. No botar los papeles en el inodoro.
10. Que en la noche mi calle se llene de travestis y prostitutas.
11. Que no haya tanta necesidad de arreglarse para salir. Eso me gusta, allá la gente se preocupa demasiado de la ropa y el maquillaje.
12. Que si no tienes plata no puedes ir a la Universidad ni tienes buen servicio médico.
13. Que hace sólo 20 años haya regido una dictadura militar en el país, y que hayan desaparecido miles de personas.
14. Que la gente viva con sus padres hasta casarse, sin ser necesariamente “losers”. ;)
15. Que todos los que no tienen el pelo negro lo tengan “rubio”.
16. Que los perros callejeros sepan cruzar en verde (y los gatos no).
17. Todos los chistes de doble sentido con referencias sexuales. Todo lo que tiene la forma oblongada, todo lo que se puede meter dentro de otra cosa, toda relación entre hombre y mujer, hombre y hombre o mujer y mujer es una oportunidad imperdible para contar un chiste, sea bueno o pésimo.
18. Botellas de cerveza de litro y papas fritas grasientas.
19. Tener que hablar con por lo menos tres personas en una tienda para comprarse un lápiz o una aguja.
20. Que mis amigos manejen tras haber tomado.
21. Hablar en español – perdónenme – chileno.
22. Ir a la ducha del gimnasio y no ver a ni una mujer desnuda, sea porque se vistan dentro de la ducha cerrada o porque dominen algúna técnica que yo no me sé.
23. Que no tenga casi ninguna vida personal ni secretos, como todos los amigos saben todo sobre todos. También es raro saber a veces demasiado sobre la vida personal de otras personas.
24. Que la policía se vista de verde, desde la gorra hasta los calcetines.
25. Que el aborto esté prohibido, y la píldora del día después, y que no haya tampones en todos los supermercados.
26. Declaraciones largas y súper dramáticas en el status del messenger y facebook...
27. Dejar a los hombres abrirme la puerta, llevar las bolsas, pagar el trago, ponerme el abrigo, etc., sin quejarme o enojarme (difícil).
28. Navidad en verano, semana santa en otoño, invierno en julio y primavera en septiembre.
29. Los vendedores en la micro que dan discursos largos y sentimentales sobre sus productos, sean parches, maní confitado, aspirinas, carteras o cintas.
30. Que me digan Lilja, Lilia, Lilian, Liliana, Lili, Lydia, Lila, Lilly, Laila, Lil... todo menos Svanhvít, o Svanhvít Lilja Ingólfsdóttir, porque cuando lo digo creen que me esté carraspeando, y cuando lo escribo piensan que haya tenido un espasmo o que un gato haya caminado sobre el teclado del computador.
31. Que mientan. No, a esto no me acostumbro. Aquí hay demasiada mentira, y de todo tipo, para arreglar las cosas, para salvarse la cara, posponer algo desagradable, mantener a la pareja, y, a veces, sin que tenga ninguna razón ni sentido.
32. Pelar los tomates.
33. Saludar siempre con un beso, hasta a los profesores y médicos.
34. Vivir en una ciudad de millones en Sur-America, con todo lo que eso significa: gentío, smog, robos, violencia, taco, basura, méndigos, perros, prostitutas, gitanas, mimos, bulla, calor, frío, hedor, protestas, conciertos, publicidades, kioskos, vendedores de maní confitado, jotes, locos, mujeres indígenas, chicos guapos, niños chicos, heladerías, parques, iglesias, cementerios, bares, los Andes al atardecer, parejas enamoradas, el metro hediondo, pokemones en ropa escolar y todo lo demás que me fascina de esta ciudad.
35. Compartir la casa con arañas que te pueden matar.
36. Que la gente baile sin haber tomado.
37. Muchas palabras para no decir nada. No se dice “Feliz cumpleaños“ sino, “Querido ___, espero que este día sea inolvidable para tí y que este año se cumplen todos tus deseos. Que las estrellas te acompañen, tu eres una persona espectacular que quiero mucho, y te mereces todo lo mejor en el mundo. Te mando un abrazote y mil besos, cuidate mucho y ojalá nos veamos pronto. Besos, ___”
38. Hombres que lloran y mujeres que pelean.
39. Ser siempre y eternamente un extranjera en este país.
fimmtudagur, mars 19, 2009
Í gær kaus ég í alþingiskosningunum. Ég fór á ræðisskrifstofu Íslands í Chile með vegabréfið mitt og tíu dollara seðil og nýtti mér þegnrétt minn. Skrifstofan er í hringlaga hverfi sem heitir í beinni þýðingu „Fyrirtækjaborg“ og ber nafn með rentu, því að þarna er allt fullt af höfuðstöðvum stórra fyrirtækja, glæsilegar byggingar, pálmatré og vel hirtar grasflatir (alltaf merki um peninga í S-Ameríku). Konsúllinn sinnir embættisstörfunum að sjálfsögðu meðfram annarri vinnu, enda bjóða milliríkjasamskipti Íslands og Chile ekki upp á stórt sendiráð. Það gladdi mitt gamla hjarta að sjá eldgamlan skjöld með skjaldarmerki Íslands og áletruninni „Lýðveldið Ísland“ fyrir utan skrifstofuna. Einkaritari konsúlsins var mjög almennileg kona sem var voðalega spennt fyrir þessu öllu saman, þar sem ég var sú allra fyrsta í sögu ræðisskrifstofunnar til að kjósa utankjörfundar. Þau voru með þetta allt á hreinu og þetta gekk mjög fljótt og vel og formlega fyrir sig, ég kvittaði undir alla nauðsynlega pappíra, svo konsúllinn, og þau horfðu á mig stinga atkvæðisumslaginu ofan í stærra umslagið og sleikja fyrir og tóku svo við því og tíudollaraseðlinum (fyrir sendingarkostnaði). Nú er bara að vona að atkvæðið skili sér heim í Aratungu á skrifstofu Bláskógabyggðar fyrir kosningar. Ábyrgðarpósturinn ætti að tryggja það. Svo er hitt áhyggjuefnið, að flokkurinn sem ég kaus klúðri ekki einhverju svakalegu fram að kosningum sem verði til þess að ég skipti um skoðun. Of seint að hugsa um það. Ég kaus í það minnsta ekki Sjálfstæðisflokkinn.
Þessa dagana er ég í annarri yfirferð í þýðingunni á skáldsögunni sem ég er að þýða, að laga til og snurfusa, og það er bara nokkuð ánægjulegt. Enn er margt sem ég er ekki búin að finna lausn á eins og gengur og gerist en ég er tiltölulega jákvæð gagnvart því eins og er. Sjáum til hvað ég segi eftir viku. Hins vegar er öll MA-ritgerðin eftir og það er verra.
Ég ákvað að hætta í raunveruleikasjónvarpsþáttarkórnum (langt orð) sem ég var byrjuð í og sagði frá hérna um daginn. Ég sá nefnilega þáttinn. Hann var hörmung. Nú er fyrsta holl af kórum að keppa, reyndar myndi ég varla kalla þetta kóra, heldur samansafn af fólki úr mismunandi áttum, sem er klætt upp látið syngja saman, allt einraddað, Beyoncé og Shakira-lög eða reggaeton-tónlist. Þar standa upp úr Fangakórinn og Módelakórinn (ekki grín), en þar eru einnig m.a. Raunveruleikaþáttastjörnukórinn (hrikalegur) og Friðarkórinn, þar sem syngur saman fólk sem tilheyrir alls kyns mismunandi trúarbrögðum. Þátturinn heitir „Allir í kór“ og er svipað upp settur og Idol, nema einhvern veginn ennþá hallærislegri. Og þar sem ég sker mig úr hvar sem ég fer í þessu landi er það hundrað prósent öruggt að ég fæ að svara einhverjum hallærislegum spurningum kynnanna, sem eru víst voðalega frægir (ég sé fyrir mér „Vá, Ísland? Synguru þá einsog Björk? Syngdu nú smá fyrir okkur...“). Fyrir utan það að ég er víst á leiðinni til Íslands hvað úr hverju og næ því varla að taka þátt nema í kannski fyrsta þættinum.
Fer á eftir á barnaheimilið til gríslinganna minna tíu, fer þangað eitt síðdegi á viku til að leika við þau. Þau eru yndisleg og bandbrjáluð og ég er alltaf uppgefin eftir fjóra tíma. Þau eru byrjuð í skóla og leikskóla eftir sumarfríið og koma því heim eftir hádegi í sjúskuðum skólabúningum og drífa sig upp að skipta og svo tekur við heimalærdómur eða leiktími, svo kaffitími og meiri leikur. Strákarnir fara í einn skóla og stelpurnar í annan, og mér hálfsvelgdist á þegar ég heyrði nafnið á stelpuskólanum: „Preciosa Sangre“ (já, „Dýrmætt blóð“). Það fer líklega ekki á milli mála að skólinn er kaþólskur.
Í grunnskólum eru venjulega 45 börn saman í bekk (kynjaskipt eða ekki) og kennarar garga sig auðvitað hása við að reyna að halda einhverjum aga í kennslustofunni. Vinur minn sem er söngvari kennir tónmennt í grunnskóla, fimm ára til fimmtán ára stelpum, og hann þurfti að láta skera upp á sér raddböndin því að hann var búinn að eyðileggja í sér röddina við kennslu. Ég vil ekki einu sinni ímynda mér hávaðann í 45 sexárabekkingum með jafnmargar blokkflautur. Það var nóg þegar við fórum í barokkhópnum um daginn og héldum tónleika fyrir skólann, og heyrðum ekki einu sinni í okkur sjálfum fyrir skrækjunum í stelpunum. Þetta eru börn sem kunna ekki að vera á tónleikum af því að þeim hefur aldrei verið kennt það, þar sem foreldrarnir lærðu það aldrei heldur, en Paolo er smátt og smátt að reyna að ala þau upp. Ég fer kannski þangað og held smá flaututónleika fyrir fimmta bekk, svo stelpurnar heyri að það sé hægt að spila alvöru tónlist á blokkflautur.
Það er ennþá alltof heitt hér í borginni og hefur ekki rignt síðan einhverntímann í október að mig minnir. Ég vona að bráðum fari aðeins að kólna, þetta er orðið gott. En ekki búast við að ég komi brún heim, ég stend undir nafni sem endranær og hef varla náð í nokkurn lit. Þá er líklegra að ég nái í smá lit í íslenska sumrinu þegar ég fer aftur heim á Engi að vinna í garðyrkjunni.
Kærar þakkir fyrir allar athugasemdirnar hér fyrir neðan, það er gaman að vita að einhver hefur gaman af því að lesa þetta raus sem er mest fyrir mig sjálfa gert, nokkurs konar stílæfing og dagbók á rafrænu formi. Ef einhver getur lært á þessu eitthvað um Chile eða Suður-Ameríku er það frábært.
Sendi kærar kveðjur úr hausthitunum í Santiago,
Lilia
Þessa dagana er ég í annarri yfirferð í þýðingunni á skáldsögunni sem ég er að þýða, að laga til og snurfusa, og það er bara nokkuð ánægjulegt. Enn er margt sem ég er ekki búin að finna lausn á eins og gengur og gerist en ég er tiltölulega jákvæð gagnvart því eins og er. Sjáum til hvað ég segi eftir viku. Hins vegar er öll MA-ritgerðin eftir og það er verra.
Ég ákvað að hætta í raunveruleikasjónvarpsþáttarkórnum (langt orð) sem ég var byrjuð í og sagði frá hérna um daginn. Ég sá nefnilega þáttinn. Hann var hörmung. Nú er fyrsta holl af kórum að keppa, reyndar myndi ég varla kalla þetta kóra, heldur samansafn af fólki úr mismunandi áttum, sem er klætt upp látið syngja saman, allt einraddað, Beyoncé og Shakira-lög eða reggaeton-tónlist. Þar standa upp úr Fangakórinn og Módelakórinn (ekki grín), en þar eru einnig m.a. Raunveruleikaþáttastjörnukórinn (hrikalegur) og Friðarkórinn, þar sem syngur saman fólk sem tilheyrir alls kyns mismunandi trúarbrögðum. Þátturinn heitir „Allir í kór“ og er svipað upp settur og Idol, nema einhvern veginn ennþá hallærislegri. Og þar sem ég sker mig úr hvar sem ég fer í þessu landi er það hundrað prósent öruggt að ég fæ að svara einhverjum hallærislegum spurningum kynnanna, sem eru víst voðalega frægir (ég sé fyrir mér „Vá, Ísland? Synguru þá einsog Björk? Syngdu nú smá fyrir okkur...“). Fyrir utan það að ég er víst á leiðinni til Íslands hvað úr hverju og næ því varla að taka þátt nema í kannski fyrsta þættinum.
Fer á eftir á barnaheimilið til gríslinganna minna tíu, fer þangað eitt síðdegi á viku til að leika við þau. Þau eru yndisleg og bandbrjáluð og ég er alltaf uppgefin eftir fjóra tíma. Þau eru byrjuð í skóla og leikskóla eftir sumarfríið og koma því heim eftir hádegi í sjúskuðum skólabúningum og drífa sig upp að skipta og svo tekur við heimalærdómur eða leiktími, svo kaffitími og meiri leikur. Strákarnir fara í einn skóla og stelpurnar í annan, og mér hálfsvelgdist á þegar ég heyrði nafnið á stelpuskólanum: „Preciosa Sangre“ (já, „Dýrmætt blóð“). Það fer líklega ekki á milli mála að skólinn er kaþólskur.
Í grunnskólum eru venjulega 45 börn saman í bekk (kynjaskipt eða ekki) og kennarar garga sig auðvitað hása við að reyna að halda einhverjum aga í kennslustofunni. Vinur minn sem er söngvari kennir tónmennt í grunnskóla, fimm ára til fimmtán ára stelpum, og hann þurfti að láta skera upp á sér raddböndin því að hann var búinn að eyðileggja í sér röddina við kennslu. Ég vil ekki einu sinni ímynda mér hávaðann í 45 sexárabekkingum með jafnmargar blokkflautur. Það var nóg þegar við fórum í barokkhópnum um daginn og héldum tónleika fyrir skólann, og heyrðum ekki einu sinni í okkur sjálfum fyrir skrækjunum í stelpunum. Þetta eru börn sem kunna ekki að vera á tónleikum af því að þeim hefur aldrei verið kennt það, þar sem foreldrarnir lærðu það aldrei heldur, en Paolo er smátt og smátt að reyna að ala þau upp. Ég fer kannski þangað og held smá flaututónleika fyrir fimmta bekk, svo stelpurnar heyri að það sé hægt að spila alvöru tónlist á blokkflautur.
Það er ennþá alltof heitt hér í borginni og hefur ekki rignt síðan einhverntímann í október að mig minnir. Ég vona að bráðum fari aðeins að kólna, þetta er orðið gott. En ekki búast við að ég komi brún heim, ég stend undir nafni sem endranær og hef varla náð í nokkurn lit. Þá er líklegra að ég nái í smá lit í íslenska sumrinu þegar ég fer aftur heim á Engi að vinna í garðyrkjunni.
Kærar þakkir fyrir allar athugasemdirnar hér fyrir neðan, það er gaman að vita að einhver hefur gaman af því að lesa þetta raus sem er mest fyrir mig sjálfa gert, nokkurs konar stílæfing og dagbók á rafrænu formi. Ef einhver getur lært á þessu eitthvað um Chile eða Suður-Ameríku er það frábært.
Sendi kærar kveðjur úr hausthitunum í Santiago,
Lilia
sunnudagur, mars 08, 2009
Háklassablogg
Mikið er ég löt að skrifa blogg. Hef engar skýringar á því né afsakanir, en hér koma í það minnsta pælingar gærdagsins. Ég fór nefnilega í brúðkaup í gær. Vinur minn einn, Jorge, sem ég hitti nú ekki oft en finnst gaman að spjalla við, spurði mig í vikunni hvort ég hefði nokkurn tíma farið í brúðkaup í Chile. Ég kvaðst ekki hafa gert það svo að hann bauð mér í eitt, hjá æskuvini sínum. Þar sem ég vissi að hann hefði alist upp í hverfi ríka fólksins (án þess að vera úr efri stétt sjálfur) bjóst ég alveg við því að veislan yrði í veglegri kantinum. Þegar hann svo sagði mér hvar veislan yrði haldin, á vínekru í útjaðri Santiago, renndi það stoðum undir þann grun. Ég þorði því ekki annað en að stoppa í götin í hálsmálinu á bláu gollunni minni og fara í mitt fínasta púss (hvítan fínan bol og pils með blómamynstri, sumarlegt og sætt), og setja liði í hárið. Við fórum samferða pari úr sama vinahópi, Loreto (hún) og Felipe (hann). Þau höfðu gift sig fyrir jól og báru saman hvert smáatriði í brúðkaupunum tveimur, sem var sætt og fyndið í byrjun en svolítið þreytandi til lengdar.
Kirkjan var auðvitað í fína hverfinu, í fínum almenningsgarði, í stíl við fína fólkið, (“hér leika ríku börnin sér í hvítum sandi, eitthvað annað en í okkar hverfi þar sem sandurinn er svartur,” sagði Loreto.) Athöfnin sjálf var merkilega lík athöfninni heima. Presturinn var duglegur að djóka, með týpískan hérlenskan klisjuhúmor (tengdamömmubrandarar og “brúðurin er eins og prinsessa, stórglæsileg í dag. Brúðguminn, tja, jú, eitthvað hefur verið tjaslað upp á hann”) og tónlistin var góð, miðaldagrúppa með flautur, lútu, slagverk og söng. Brúðhjónin glæsileg og foreldrarnir stoltir. Mér leið auðvitað eins og asna þegar ég kom inn í kirkjuna þar sem allar konurnar voru í kjól nema ég, og ekkert smá kjólum, níðþröngum design-silkikjólum og skóm og hárskrauti og naglalakki í stíl. Allt í einu leið mér eins og heima á Íslandi þar sem allir dressa sig svo mikið upp að maður er aldrei nógu fínn í samanburði, sama hvað maður er ánægður með sig fyrir framan spegilinn heima.
Þema dagsins var tvímælalaust stéttaskipting. Þar sem J. vinur minn er ekki mikið fyrir ríka fólkið, þótt hann hafi (eiginlega óvart) alist upp innan um það, og parið sem við vorum með ekki heldur, var mikið hvíslað og fussað og sveiað yfir allri geðveikinni. Eiginlega er ómögulegt að tala um efri stéttina í Chile án þess að nota orðið cuico (frb.: kvíkó) sem lýsir einmitt þessu fólki, úr efstu stéttum þjóðfélagsins sem á nóg af peningum, býr í fínu hverfunum Las Condes og Vitacura og sendir börnin sín í kaþólska háskólann (sem ég var í), er með her af þjónustufólki til að þrífa upp eftir sig skítinn og passa börnin sín og þarf aldrei að hugsa um það að úti á götunum er fólk sem sveltur. Cuico-ar eru allajafna hægrisinnaðir og Pinochet-istar, eldfimt mál sem best er að láta vera að ræða. Maður segir aldrei cuico við þann sem er cuico, en þeim mun oftar á bak við hann. Allt getur verið cuico, matur, hárgreiðsla, ættarnöfn, augabrúnir (bissnessmenn af arabaættum með mottur yfir augunum), bankar, leikskólar, skólar, spítalar eða orðnotkun (fínu frúrnar nota voðalega mikið smækkunarendingar á öll möguleg orð, cafecito, florcita, tardecita). Til dæmis um muninn á lífi cuico-anna og annarra komst upp fyrir nokkrum mánuðum að camembert-ostur sem seldur var úti í búð olli matareitrun og fjarlægja þurfti hann úr verslunum, þar sem fólk hafði veikst. Það skemmtilega var að öll tilfellin komu upp í fínu hverfunum tveimur sem ég nefndi hér að ofan þar sem að fólk annars staðar borðar ekki svona cuico-ost. Og við erum bara að tala um venjulegan camembert.
Fólk úr efri stétt er hávaxið og grannt, ljósara á hörund, “ljóshært” (þ.e. ekki endilega með svart hár), konurnar með sítt slétt hár. Þetta var vel greinanlegt í brúðkaupinu í gær: ég varð allt í einu lágvaxin aftur. Þjónustufólkið var svo auðvitað allt lágvaxið og mun dekkra á hörund. Í athöfninni tók ég eftir konu sem mér fannst öðruvísi en hinir, hún var góðlegri á svip og hafði þetta blik í augum sem sést hjá vitrum konum sem hafa upplifað margt en láta lítið uppi. Maðurinn hennar var með henni, lágvaxinn líkt og hún og með veðurbarið andlit. Ég sá svo að allir krakkarnir úr vinahópnum fóru að tala við hana og föðmuðu hana að sér. Hún reyndist vera barnfóstran sem hafði gætt brúðgumans og bróður hans þegar þeir voru litlir, búið heima hjá þeim, eldað fyrir þá og hugsað um heimilið (þetta er ennþá mjög algengt í mið- og efristétt). Þegar þau spurðu hvort að hún ætlaði ekki að koma í veisluna sá ég að hún fór undan í flæmingi, en sagðist svo ekki ætla að fara. Þau urðu öll voðalega leið en spurðu ekki af hverju; þau vissu það vel: hún er úr lægri stétt og á ekki heima með þessu fólki, er hrædd um að gera sig að fífli, kannski með því að nota vitlaus hnífapör eða tala með lægristéttarhreim. Svo er það niðurlægingin sem fylgir svipnum hjá fólki sem spyrði hvernig hún þekkti brúðgumann. En ég sá vel svipinn í augunum hjá henni þegar hún sagðist ekki ætla að fara, margra ára niðurbæld sorg í dauflegum augum. Ég hef séð þennan svip oft áður hér í Chile, sérstaklega þegar sósíalistaskandinavinn í mér fer að býsnast yfir því að vinir mínir hafi ekki allir sömu tækifæri og þurfi að sætta sig við lélega menntun, fordóma, fátækt eða niðurlægingu. Þá lítur fólk bara á mig með augnaráði sem segir miklu meira en orðin: inn í þetta fæddist ég og við því er ekkert að gera.
Þetta er orðið heldur langt og sorglegt hjá mér, svo við skulum halda áfram með brúðkaupið. Faðir brúðarinnar er bissnessmaður mikill, á fyrirtæki og fasteignir úti um allan bæ og borgaði að sjálfsögðu brúsann, sem ekki hefur verið ódýr, enda sagði Loreto, sem talar af nýfenginni reynslu við brúðkaupsskipulagningu, að vínekrurnar væru langdýrastar. Gestirnir voru um þrjú hundruð og meirihlutinn löngu kominn af léttasta skeiði. Ég komst svo að því að það var auðvitað af því að þar sem pabbi borgar þurfti hann að bjóða öllum hinum bissnessköllunum og kellingunum þeirra, frímúrarareglunni og fleira fólki sem brúðhjónin þekkja ekki einu sinni.
Útsýnið yfir borgina var dásamlegt í sólarlaginu, pálmatrén báru við gulan og rauðan himininn sem snerti blá og fjólublá fjöllin og tónaði við smog-skýið grágula sem lá yfir borginni. Okkur fína fólkinu var boðið upp á mojito og pisco sour og sýnishorn af mat á pinnum. Svo var okkur vísað inn í risastórt tjald, við vorum á borði 30, hæfilega langt frá fínasta fólkinu og sviðinu, þar sem við vorum nú bara vinirnir, ræflar hlandvanir. Veislan var hundleiðinleg, eins og Jorge þreyttist ekki á að tala um, maturinn var munnbiti af kjöti, sósusletta og agnarsmár þríhyrningur af kartöflugratíni, allt eins og það á að vera, en eftirréttahlaðborðið gott. Engar ræður en alltof langt powerpointsjó með barnamyndum af brúðhjónunum og skemmtilega viðeigandi tónlist undir, eins og “she´s a daddy´s girl” (þá hló ég). Glötuð tónlist, spiluð fyrir gamla fólkið, en klósettin voru sniðug, risastórar rauðmálaðar víngerðartunnur sem maður fór inn í og þar pissaði maður (engir lásar heldur tjöld fyrir dyrum og einn klósettvörður á hvert klósett). Brúðhjónin voru brosmild og kát, með kamerumann á hælunum sem tók upp hverja hreyfingu þeirra allan daginn, fóru svo á milli borða með her af ljósmyndurum til að láta taka myndir af sér með öllum gestunum. Eitthvað voru þau orðin óþreyjufull þegar þau komu að borði 30, brúðurin öskraði á okkur að drífa okkur því að þau hefðu ekki mikinn tíma. Vinirnir voru ekkert voðalega sáttir við hvernig þau komu fram við þá, yrtu varla á þá allt kvöldið og þegar J. sagði brúðgumanum að hann liti vel út og tók aðeins í gráa vestið og bleika bindið hans sagði hann bara “ekki snerta fötin, má ekki skíta þau út”. Ég er handviss um að þau eru besta fólk, en þetta er það sem ríkidæmið gerir við mann, þau detta inn í óþolandi karakter, stressið spilar inn í og pressan að allt sé fullkomið. Og vissulega var allt fullkomið, allt gekk upp, “nógur” matur, vín (jú, það vantaði ekki) og engir skandalar. Vandamálið var bara að veislan var öll gerð fyrir fullorðna fólkið, vindla-og-koníakfélaga pabbans, og því engar áhættur teknar, ekkert glens, ekkert sem gæti stuðað tilvonandi eða núverandi viðskiptafélaga. En brúðhjónin spila með, því að þau fá sinn dag, sitt 300 manna vínekrubrúðkaup, sinn brúðarvönd og kjól, og síðast en ekki síst fá þau loksins að flytja saman, því að það þykir auðvitað ekki við hæfi að fólk búi saman fyrir giftingu í þessum kreðsum.
Þrátt fyrir leiðindin létum okkur hafa það að dansa til fimm, þótt síðustu þrjá klukkutímana hafi Jorge ekki sagt neitt annað en “puta, qué matrimonio fome” (“djöfull er þetta leiðinlegt brúðkaup”) aftur og aftur og þambað viskí onðerokks. Hann var hundfúll og lofaði að bjóða mér með ef einhver fátækari vinur myndi gifta sig, svona upp á samanburðinn. Og jú, brúðkaupið var hrikalega leiðinlegt, en það breytti því ekki að ég skemmti mér stórvel allan tímann við antrópólógískar hugleiðingar um þjóðfélagsstöðu. Og styrktist enn í þeirri trú að ég eigi aldrei eftir að gifta mig.
Mikið er ég löt að skrifa blogg. Hef engar skýringar á því né afsakanir, en hér koma í það minnsta pælingar gærdagsins. Ég fór nefnilega í brúðkaup í gær. Vinur minn einn, Jorge, sem ég hitti nú ekki oft en finnst gaman að spjalla við, spurði mig í vikunni hvort ég hefði nokkurn tíma farið í brúðkaup í Chile. Ég kvaðst ekki hafa gert það svo að hann bauð mér í eitt, hjá æskuvini sínum. Þar sem ég vissi að hann hefði alist upp í hverfi ríka fólksins (án þess að vera úr efri stétt sjálfur) bjóst ég alveg við því að veislan yrði í veglegri kantinum. Þegar hann svo sagði mér hvar veislan yrði haldin, á vínekru í útjaðri Santiago, renndi það stoðum undir þann grun. Ég þorði því ekki annað en að stoppa í götin í hálsmálinu á bláu gollunni minni og fara í mitt fínasta púss (hvítan fínan bol og pils með blómamynstri, sumarlegt og sætt), og setja liði í hárið. Við fórum samferða pari úr sama vinahópi, Loreto (hún) og Felipe (hann). Þau höfðu gift sig fyrir jól og báru saman hvert smáatriði í brúðkaupunum tveimur, sem var sætt og fyndið í byrjun en svolítið þreytandi til lengdar.
Kirkjan var auðvitað í fína hverfinu, í fínum almenningsgarði, í stíl við fína fólkið, (“hér leika ríku börnin sér í hvítum sandi, eitthvað annað en í okkar hverfi þar sem sandurinn er svartur,” sagði Loreto.) Athöfnin sjálf var merkilega lík athöfninni heima. Presturinn var duglegur að djóka, með týpískan hérlenskan klisjuhúmor (tengdamömmubrandarar og “brúðurin er eins og prinsessa, stórglæsileg í dag. Brúðguminn, tja, jú, eitthvað hefur verið tjaslað upp á hann”) og tónlistin var góð, miðaldagrúppa með flautur, lútu, slagverk og söng. Brúðhjónin glæsileg og foreldrarnir stoltir. Mér leið auðvitað eins og asna þegar ég kom inn í kirkjuna þar sem allar konurnar voru í kjól nema ég, og ekkert smá kjólum, níðþröngum design-silkikjólum og skóm og hárskrauti og naglalakki í stíl. Allt í einu leið mér eins og heima á Íslandi þar sem allir dressa sig svo mikið upp að maður er aldrei nógu fínn í samanburði, sama hvað maður er ánægður með sig fyrir framan spegilinn heima.
Þema dagsins var tvímælalaust stéttaskipting. Þar sem J. vinur minn er ekki mikið fyrir ríka fólkið, þótt hann hafi (eiginlega óvart) alist upp innan um það, og parið sem við vorum með ekki heldur, var mikið hvíslað og fussað og sveiað yfir allri geðveikinni. Eiginlega er ómögulegt að tala um efri stéttina í Chile án þess að nota orðið cuico (frb.: kvíkó) sem lýsir einmitt þessu fólki, úr efstu stéttum þjóðfélagsins sem á nóg af peningum, býr í fínu hverfunum Las Condes og Vitacura og sendir börnin sín í kaþólska háskólann (sem ég var í), er með her af þjónustufólki til að þrífa upp eftir sig skítinn og passa börnin sín og þarf aldrei að hugsa um það að úti á götunum er fólk sem sveltur. Cuico-ar eru allajafna hægrisinnaðir og Pinochet-istar, eldfimt mál sem best er að láta vera að ræða. Maður segir aldrei cuico við þann sem er cuico, en þeim mun oftar á bak við hann. Allt getur verið cuico, matur, hárgreiðsla, ættarnöfn, augabrúnir (bissnessmenn af arabaættum með mottur yfir augunum), bankar, leikskólar, skólar, spítalar eða orðnotkun (fínu frúrnar nota voðalega mikið smækkunarendingar á öll möguleg orð, cafecito, florcita, tardecita). Til dæmis um muninn á lífi cuico-anna og annarra komst upp fyrir nokkrum mánuðum að camembert-ostur sem seldur var úti í búð olli matareitrun og fjarlægja þurfti hann úr verslunum, þar sem fólk hafði veikst. Það skemmtilega var að öll tilfellin komu upp í fínu hverfunum tveimur sem ég nefndi hér að ofan þar sem að fólk annars staðar borðar ekki svona cuico-ost. Og við erum bara að tala um venjulegan camembert.
Fólk úr efri stétt er hávaxið og grannt, ljósara á hörund, “ljóshært” (þ.e. ekki endilega með svart hár), konurnar með sítt slétt hár. Þetta var vel greinanlegt í brúðkaupinu í gær: ég varð allt í einu lágvaxin aftur. Þjónustufólkið var svo auðvitað allt lágvaxið og mun dekkra á hörund. Í athöfninni tók ég eftir konu sem mér fannst öðruvísi en hinir, hún var góðlegri á svip og hafði þetta blik í augum sem sést hjá vitrum konum sem hafa upplifað margt en láta lítið uppi. Maðurinn hennar var með henni, lágvaxinn líkt og hún og með veðurbarið andlit. Ég sá svo að allir krakkarnir úr vinahópnum fóru að tala við hana og föðmuðu hana að sér. Hún reyndist vera barnfóstran sem hafði gætt brúðgumans og bróður hans þegar þeir voru litlir, búið heima hjá þeim, eldað fyrir þá og hugsað um heimilið (þetta er ennþá mjög algengt í mið- og efristétt). Þegar þau spurðu hvort að hún ætlaði ekki að koma í veisluna sá ég að hún fór undan í flæmingi, en sagðist svo ekki ætla að fara. Þau urðu öll voðalega leið en spurðu ekki af hverju; þau vissu það vel: hún er úr lægri stétt og á ekki heima með þessu fólki, er hrædd um að gera sig að fífli, kannski með því að nota vitlaus hnífapör eða tala með lægristéttarhreim. Svo er það niðurlægingin sem fylgir svipnum hjá fólki sem spyrði hvernig hún þekkti brúðgumann. En ég sá vel svipinn í augunum hjá henni þegar hún sagðist ekki ætla að fara, margra ára niðurbæld sorg í dauflegum augum. Ég hef séð þennan svip oft áður hér í Chile, sérstaklega þegar sósíalistaskandinavinn í mér fer að býsnast yfir því að vinir mínir hafi ekki allir sömu tækifæri og þurfi að sætta sig við lélega menntun, fordóma, fátækt eða niðurlægingu. Þá lítur fólk bara á mig með augnaráði sem segir miklu meira en orðin: inn í þetta fæddist ég og við því er ekkert að gera.
Þetta er orðið heldur langt og sorglegt hjá mér, svo við skulum halda áfram með brúðkaupið. Faðir brúðarinnar er bissnessmaður mikill, á fyrirtæki og fasteignir úti um allan bæ og borgaði að sjálfsögðu brúsann, sem ekki hefur verið ódýr, enda sagði Loreto, sem talar af nýfenginni reynslu við brúðkaupsskipulagningu, að vínekrurnar væru langdýrastar. Gestirnir voru um þrjú hundruð og meirihlutinn löngu kominn af léttasta skeiði. Ég komst svo að því að það var auðvitað af því að þar sem pabbi borgar þurfti hann að bjóða öllum hinum bissnessköllunum og kellingunum þeirra, frímúrarareglunni og fleira fólki sem brúðhjónin þekkja ekki einu sinni.
Útsýnið yfir borgina var dásamlegt í sólarlaginu, pálmatrén báru við gulan og rauðan himininn sem snerti blá og fjólublá fjöllin og tónaði við smog-skýið grágula sem lá yfir borginni. Okkur fína fólkinu var boðið upp á mojito og pisco sour og sýnishorn af mat á pinnum. Svo var okkur vísað inn í risastórt tjald, við vorum á borði 30, hæfilega langt frá fínasta fólkinu og sviðinu, þar sem við vorum nú bara vinirnir, ræflar hlandvanir. Veislan var hundleiðinleg, eins og Jorge þreyttist ekki á að tala um, maturinn var munnbiti af kjöti, sósusletta og agnarsmár þríhyrningur af kartöflugratíni, allt eins og það á að vera, en eftirréttahlaðborðið gott. Engar ræður en alltof langt powerpointsjó með barnamyndum af brúðhjónunum og skemmtilega viðeigandi tónlist undir, eins og “she´s a daddy´s girl” (þá hló ég). Glötuð tónlist, spiluð fyrir gamla fólkið, en klósettin voru sniðug, risastórar rauðmálaðar víngerðartunnur sem maður fór inn í og þar pissaði maður (engir lásar heldur tjöld fyrir dyrum og einn klósettvörður á hvert klósett). Brúðhjónin voru brosmild og kát, með kamerumann á hælunum sem tók upp hverja hreyfingu þeirra allan daginn, fóru svo á milli borða með her af ljósmyndurum til að láta taka myndir af sér með öllum gestunum. Eitthvað voru þau orðin óþreyjufull þegar þau komu að borði 30, brúðurin öskraði á okkur að drífa okkur því að þau hefðu ekki mikinn tíma. Vinirnir voru ekkert voðalega sáttir við hvernig þau komu fram við þá, yrtu varla á þá allt kvöldið og þegar J. sagði brúðgumanum að hann liti vel út og tók aðeins í gráa vestið og bleika bindið hans sagði hann bara “ekki snerta fötin, má ekki skíta þau út”. Ég er handviss um að þau eru besta fólk, en þetta er það sem ríkidæmið gerir við mann, þau detta inn í óþolandi karakter, stressið spilar inn í og pressan að allt sé fullkomið. Og vissulega var allt fullkomið, allt gekk upp, “nógur” matur, vín (jú, það vantaði ekki) og engir skandalar. Vandamálið var bara að veislan var öll gerð fyrir fullorðna fólkið, vindla-og-koníakfélaga pabbans, og því engar áhættur teknar, ekkert glens, ekkert sem gæti stuðað tilvonandi eða núverandi viðskiptafélaga. En brúðhjónin spila með, því að þau fá sinn dag, sitt 300 manna vínekrubrúðkaup, sinn brúðarvönd og kjól, og síðast en ekki síst fá þau loksins að flytja saman, því að það þykir auðvitað ekki við hæfi að fólk búi saman fyrir giftingu í þessum kreðsum.
Þrátt fyrir leiðindin létum okkur hafa það að dansa til fimm, þótt síðustu þrjá klukkutímana hafi Jorge ekki sagt neitt annað en “puta, qué matrimonio fome” (“djöfull er þetta leiðinlegt brúðkaup”) aftur og aftur og þambað viskí onðerokks. Hann var hundfúll og lofaði að bjóða mér með ef einhver fátækari vinur myndi gifta sig, svona upp á samanburðinn. Og jú, brúðkaupið var hrikalega leiðinlegt, en það breytti því ekki að ég skemmti mér stórvel allan tímann við antrópólógískar hugleiðingar um þjóðfélagsstöðu. Og styrktist enn í þeirri trú að ég eigi aldrei eftir að gifta mig.
mánudagur, febrúar 23, 2009
39
Þetta birti ég á Facebook og smelli því hingað líka.
Nú eru allir að gera lista, en þar sem mér finnst algjör óþarfi að afhjúpa það litla sem fólk kynni ekki að vita um mig nú þegar, eða að reyna að semja enn frumlegri svör við sömu spurningunum og allir aðrir eru búnir að svara, gerði ég öðruvísi lista, í tilefni af því að nú er ég búin að vera í eitt ár í Chile.
Hér eru nokkur atriði sem ég hef tekið eftir á þessu ári og fundist athyglisvert, skrítið, skemmtilegt, leiðinlegt, sorglegt eða fyndið (þó að auðvitað eigi margt alls ekki bara við um Chile) en kippi mér ekki upp við lengur.
1. Að láta þéra mig. Og þurfa að þéra.
2. Að fólk sitji úti á bekk eða úti á grasi í hörkusleik um hábjartan dag. Fólk eldra en foreldrar mínir.
3. Stunurnar sem berast úr mótelunum sem umkringja húsið mitt, þar sem fólk kaupir sér þemaherbergi (arabískt, frumskógar, o.s.frv...) í nokkra klukkutíma til að leika sér.
4. Að avókadó sé ekki munaðarvara heldur borðað stappað ofan á brauð hversdags.
5. Að borða aðalmáltíðina í kringum 14 á daginn.
6. Að allir drekki neskaffi... og finnist ekkert að því.
7. Að vera ekki alltaf sú langminnsta.
8. Að finnast rándýrt að borga 72 krónur í strætó/metró.
9. Að henda klósettpappírnum ekki í klósettið heldur í ruslafötu. (Ókei, það er ennþá pínu skrýtið. Og ekki einn af siðunum sem ég ætla að taka heim með mér.)
10. Að á kvöldin fyllist gatan mín af klæðskiptingum og vændiskonum sem klípa vini mína í rassinn þegar þeir ganga framhjá.
11. Afslappaðri klæðaburður. T.d. að það sé hlægilegt að klæða sig upp fyrir matarboð hjá vini, og að nýþvegnar gallabuxur séu fínar á aðfangadagskvöld. (Við mættum alveg slappa aðeins af á Íslandi með klæðaburðinn finnst mér.)
12. Að fólk geti ekki farið í háskólanám eða leitað sér almennilegra lækninga ef fjölskyldan á ekki pening.
13. Að fyrir aðeins 20 árum hafi einræðisherra verið við völd í landinu sem lét þúsundir manns hverfa. Og að enn í dag skiptist fólk algjörlega í tvær fylkingar í afstöðu til þessa.
14. Að fólk búi hjá foreldrunum fram yfir þrítugt án þess að vera lúserar.
15. Að allir sem eru ekki með svart hár séu „ljóshærðir“.
16. Að götuhundarnir kunni að fara yfir á grænu (en kettirnir ekki).
17. Endalausir tvíræðnir brandarar með kynferðislegum tilvísunum. Allt sem er ílangt í laginu, allt sem er eitthvað sem fer inn í eitthvað annað, allt sem hefur að gera með karl og konu, konu og konu eða karl og karl, er efni í gott grín. Eða ekki svo gott grín.
18. Bjór í lítraflöskum og slepjulegar franskar.
19. Að þurfa að tala við minnst þrjá búðarstarfsmenn til að kaupa sér einn penna.
20. Að vinir mínir keyri þótt þeir hafi drukkið.
21. Að tala á spænsku – nei, fyrirgefiði, chileísku.
22. Að fara í sturtuna í ræktinni og sjá ekki eina einustu allsbera konu, þar sem þær klæða sig inni í lokuðum sturtuklefanum eða með einhverjum göldrum sem ég ekki kann, vegna spéhræðslu.
23. Að eiga mun minna einkalíf og engin leyndarmál, þar sem í vinahópnum vita allir allt um alla. Einnig að vita stundum einum of mikið um einkamál annarra.
24. Að löggurnar séu grænklæddir frá húfu niður í sokka.
25. Að fóstureyðingar séu bannaðar, sem og daginn eftir pillan, og túrtappar sjaldséðir.
26. Ofurdramatísk MSN- og Facebook-statusöppdeit.
27. Að leyfa karlmönnum að opna dyrnar, bera pokana, borga drykkinn, klæða mann í kápuna o.s.frv. án þess að malda í móinn (erfitt).
28. Sumarjól, haustpáskar, júlívetur og septembervor.
29. Sölumennirnir í strætó sem halda langar og tilfinningaþrungnar ræður um gæði varnings síns, plástra, naglaþjala, sykraðra mandlna, aspiríns, innanklæðaveskja eða pakkabönd.
30. Að heita Lilja, Lilia, Lilian, Liliana, Lili, Lydia, Lila, Lilly, Lil... allt annað en Svanhvít, hvað þá Svanhvít Lilja Ingólfsdóttir, því að ef ég segi það upphátt heldur fólk að ég sé að ræskja mig eða hrækja, og ef ég skrifa það niður heldur fólk að ég hafi fengið krampa eða að köttur hafi labbað yfir lyklaborðið.
31. Að fólk ljúgi. Nei, annars, ég get ekki vanist því. Það er alltof mikið um lygar hér, af öllum gerðum, hvítum, sakleysislegum, til að redda málunum, til að fresta óþægilegheitum, til að halda í kærastann/kærustuna, til að bjarga andlitinu, og stundum að því er virðist ekki til neins, nema til að ljúga.
32. Að flysja tómata.
33. Að heilsa og kveðja alltaf með kossi á kinn, jafnvel kennara og lækna.
34. Að búa í milljónaborg í Suður-Ameríku með öllu sem því fylgir, fólksmergð, mengun, þjófnaður, ofbeldi, brjáluð umferð, rusl, betlarar, götuhundar, vændiskonur, sígaunakonur, látbragðsleikarar, læti, hiti, fýla, mótmæli, tónleikar, ljósaskilti, hnetusalar, vatnssalar á rauðum ljósum, grænmetismarkaðir, styttur, háhýsi, óléttar konur, glápandi karlar, eldgamlar frumbyggjakonur, gullfallegir karlmenn, lítil börn, ísbúðir, almenningsgarðar, kirkjur, sérvitringar, barir, kirkjugarðar, Andesfjöllin við sólarlag, ástfangin pör, handarkriki í andlit í yfirfullum metró, unglingar í skólabúningum og allt hitt sem ég elska svo mikið við þessa borg.
35. Að deila íbúð með drápskóngulóm og tígrisköngulóm (hinar síðarnefndu eru góðar og éta drápskóngulærnar svo þær eru látnar í friði).
36. Að fólk bresti í dans án þess að vera búið að drekka.
37. Miklu fleiri orð til að segja miklu minna. Ekki „Til hamingju með afmælið“ heldur „Elsku ___, ég vona að þessi dagur verði þér ógleymanlegur og að allar þínar óskir rætist á árinu. Megi heillastjörnur vaka yfir þér, þú ert dásamleg manneskja sem mér þykir ógurlega vænt um og þú átt allt hið besta skilið. Ég sendi þér risastórt faðmlag og þúsund kossa, farðu vel með þig og við sjáumst vonandi bráðum, bless bless, koss, _____“
38. Karlmenn sem gráta og konur sem slást.
39. Að vera ætíð og eilíflega útlendingur í þessu landi og skera mig út úr hvar sem ég fer.
Þetta birti ég á Facebook og smelli því hingað líka.
Nú eru allir að gera lista, en þar sem mér finnst algjör óþarfi að afhjúpa það litla sem fólk kynni ekki að vita um mig nú þegar, eða að reyna að semja enn frumlegri svör við sömu spurningunum og allir aðrir eru búnir að svara, gerði ég öðruvísi lista, í tilefni af því að nú er ég búin að vera í eitt ár í Chile.
Hér eru nokkur atriði sem ég hef tekið eftir á þessu ári og fundist athyglisvert, skrítið, skemmtilegt, leiðinlegt, sorglegt eða fyndið (þó að auðvitað eigi margt alls ekki bara við um Chile) en kippi mér ekki upp við lengur.
1. Að láta þéra mig. Og þurfa að þéra.
2. Að fólk sitji úti á bekk eða úti á grasi í hörkusleik um hábjartan dag. Fólk eldra en foreldrar mínir.
3. Stunurnar sem berast úr mótelunum sem umkringja húsið mitt, þar sem fólk kaupir sér þemaherbergi (arabískt, frumskógar, o.s.frv...) í nokkra klukkutíma til að leika sér.
4. Að avókadó sé ekki munaðarvara heldur borðað stappað ofan á brauð hversdags.
5. Að borða aðalmáltíðina í kringum 14 á daginn.
6. Að allir drekki neskaffi... og finnist ekkert að því.
7. Að vera ekki alltaf sú langminnsta.
8. Að finnast rándýrt að borga 72 krónur í strætó/metró.
9. Að henda klósettpappírnum ekki í klósettið heldur í ruslafötu. (Ókei, það er ennþá pínu skrýtið. Og ekki einn af siðunum sem ég ætla að taka heim með mér.)
10. Að á kvöldin fyllist gatan mín af klæðskiptingum og vændiskonum sem klípa vini mína í rassinn þegar þeir ganga framhjá.
11. Afslappaðri klæðaburður. T.d. að það sé hlægilegt að klæða sig upp fyrir matarboð hjá vini, og að nýþvegnar gallabuxur séu fínar á aðfangadagskvöld. (Við mættum alveg slappa aðeins af á Íslandi með klæðaburðinn finnst mér.)
12. Að fólk geti ekki farið í háskólanám eða leitað sér almennilegra lækninga ef fjölskyldan á ekki pening.
13. Að fyrir aðeins 20 árum hafi einræðisherra verið við völd í landinu sem lét þúsundir manns hverfa. Og að enn í dag skiptist fólk algjörlega í tvær fylkingar í afstöðu til þessa.
14. Að fólk búi hjá foreldrunum fram yfir þrítugt án þess að vera lúserar.
15. Að allir sem eru ekki með svart hár séu „ljóshærðir“.
16. Að götuhundarnir kunni að fara yfir á grænu (en kettirnir ekki).
17. Endalausir tvíræðnir brandarar með kynferðislegum tilvísunum. Allt sem er ílangt í laginu, allt sem er eitthvað sem fer inn í eitthvað annað, allt sem hefur að gera með karl og konu, konu og konu eða karl og karl, er efni í gott grín. Eða ekki svo gott grín.
18. Bjór í lítraflöskum og slepjulegar franskar.
19. Að þurfa að tala við minnst þrjá búðarstarfsmenn til að kaupa sér einn penna.
20. Að vinir mínir keyri þótt þeir hafi drukkið.
21. Að tala á spænsku – nei, fyrirgefiði, chileísku.
22. Að fara í sturtuna í ræktinni og sjá ekki eina einustu allsbera konu, þar sem þær klæða sig inni í lokuðum sturtuklefanum eða með einhverjum göldrum sem ég ekki kann, vegna spéhræðslu.
23. Að eiga mun minna einkalíf og engin leyndarmál, þar sem í vinahópnum vita allir allt um alla. Einnig að vita stundum einum of mikið um einkamál annarra.
24. Að löggurnar séu grænklæddir frá húfu niður í sokka.
25. Að fóstureyðingar séu bannaðar, sem og daginn eftir pillan, og túrtappar sjaldséðir.
26. Ofurdramatísk MSN- og Facebook-statusöppdeit.
27. Að leyfa karlmönnum að opna dyrnar, bera pokana, borga drykkinn, klæða mann í kápuna o.s.frv. án þess að malda í móinn (erfitt).
28. Sumarjól, haustpáskar, júlívetur og septembervor.
29. Sölumennirnir í strætó sem halda langar og tilfinningaþrungnar ræður um gæði varnings síns, plástra, naglaþjala, sykraðra mandlna, aspiríns, innanklæðaveskja eða pakkabönd.
30. Að heita Lilja, Lilia, Lilian, Liliana, Lili, Lydia, Lila, Lilly, Lil... allt annað en Svanhvít, hvað þá Svanhvít Lilja Ingólfsdóttir, því að ef ég segi það upphátt heldur fólk að ég sé að ræskja mig eða hrækja, og ef ég skrifa það niður heldur fólk að ég hafi fengið krampa eða að köttur hafi labbað yfir lyklaborðið.
31. Að fólk ljúgi. Nei, annars, ég get ekki vanist því. Það er alltof mikið um lygar hér, af öllum gerðum, hvítum, sakleysislegum, til að redda málunum, til að fresta óþægilegheitum, til að halda í kærastann/kærustuna, til að bjarga andlitinu, og stundum að því er virðist ekki til neins, nema til að ljúga.
32. Að flysja tómata.
33. Að heilsa og kveðja alltaf með kossi á kinn, jafnvel kennara og lækna.
34. Að búa í milljónaborg í Suður-Ameríku með öllu sem því fylgir, fólksmergð, mengun, þjófnaður, ofbeldi, brjáluð umferð, rusl, betlarar, götuhundar, vændiskonur, sígaunakonur, látbragðsleikarar, læti, hiti, fýla, mótmæli, tónleikar, ljósaskilti, hnetusalar, vatnssalar á rauðum ljósum, grænmetismarkaðir, styttur, háhýsi, óléttar konur, glápandi karlar, eldgamlar frumbyggjakonur, gullfallegir karlmenn, lítil börn, ísbúðir, almenningsgarðar, kirkjur, sérvitringar, barir, kirkjugarðar, Andesfjöllin við sólarlag, ástfangin pör, handarkriki í andlit í yfirfullum metró, unglingar í skólabúningum og allt hitt sem ég elska svo mikið við þessa borg.
35. Að deila íbúð með drápskóngulóm og tígrisköngulóm (hinar síðarnefndu eru góðar og éta drápskóngulærnar svo þær eru látnar í friði).
36. Að fólk bresti í dans án þess að vera búið að drekka.
37. Miklu fleiri orð til að segja miklu minna. Ekki „Til hamingju með afmælið“ heldur „Elsku ___, ég vona að þessi dagur verði þér ógleymanlegur og að allar þínar óskir rætist á árinu. Megi heillastjörnur vaka yfir þér, þú ert dásamleg manneskja sem mér þykir ógurlega vænt um og þú átt allt hið besta skilið. Ég sendi þér risastórt faðmlag og þúsund kossa, farðu vel með þig og við sjáumst vonandi bráðum, bless bless, koss, _____“
38. Karlmenn sem gráta og konur sem slást.
39. Að vera ætíð og eilíflega útlendingur í þessu landi og skera mig út úr hvar sem ég fer.
þriðjudagur, febrúar 17, 2009
Mi vida últimamente
Febrúar meira en hálfnaður, hvernig sem stendur á því. Ég er búin að hafa það mjög gott, þó að hitinn hérna slefi upp í líkamshita, eða eins og einn vinur minn orðaði það "ég kem heim úr vinnunni á hverjum degi með kúkinn sjóðandi". Stundum fer líkaminn í hitaverkfall og þá er lítið sem hægt er að gera. Hitinn er þó þurr, alveg skraufþurr, enda hefur ekki rignt hérna í einhverja mánuði - sem betur fer, 35 stiga hiti með raka væri eitthvað sem ég myndi tæplega þola.
En fyrst af nýjustu fréttum:
Ég var að koma af kóræfingu nú rétt áðan, þetta var eiginlega stofnfundur því þetta er kór sem er settur saman til að keppa í einhvers konar raunveruleikaþætti í ríkissjónvarpi Chile eftir svona tvo mánuði. Þetta er kórakeppni þar sem við "kennararnir" (kórinn er á vegum Kennarasambands Chile) keppum á móti hjúkrunarkonukórum, slökkviliðsmannakórum, dómarakórum, kokkakórum og fleiri. Að sjálfsögðu verðum við að syngja eitthvert bölvað popp sem gengur í lýðinn, svo þetta verður líklega Shakira og Jesus Christ Superstar-medley - en hvað um það, verðlaunin eru fimm millur íslenskar, hvað gerir maður ekki... Svo Lilja litla ætlar að verða fræg. Reyndar verður þetta örugglega hræðilegt, eins og einhver benti mér svo á, því að ég verð eini útlendingurinn og því 100 prósent tekin fyrir eins og alltaf ("Frá Íslandi? Vá! Synguru þá einsog Björk? Syngdu nú smá fyrir okkur!"). Ojæja, þetta verður þá í það minnsta góð saga.
Annars líða dagarnir hjá í rólegheitum hér í íbúðinni. Ég er að þýða bók fyrir MA-verkefnið mitt í þýðingafræðinni og svo verður skrifuð ritgerð. Eitthvað fæ ég lítið af bíómyndum frá Ítalíu til að þýða eins og er en við sjáum hvort það rætist ekki úr því. Um tíma vorum við átta meðleigjendurnir, sem betur fer erum við "bara" sex núna. Ég var að reikna, og á þessu eina ári er ég búin að búa með tuttugu manns. Ég er orðin svolítið þreytt á því, og nenni varla að vera næs við þetta lið lengur. Á daginn sit ég hér í stofunni með P. (frá Chile) sem vinnur líka heima, og við pirrum okkur sitt á hvað, ég þegar ég lendi til dæmis á 130 orða setningu sem ég þarf að þýða eða sérstaklega illþýðanlegu hugtaki, hann þegar yfirmaðurinn svarar honum loksins til að segja honum að hann geti ekki borgað honum fyrr en í næstu viku, þótt hann hafi átt að borga honum í þarsíðustu viku. Það ku vera mjög algengt í hérlendum fyrirtækjum. Seinnipartinn fer ég svo á æfingu eða pilates-tíma, þar sem Sigur Rós er blöstuð.
Talandi um Sigur Rós þá fór ég í Íslands-partí á fimmtudaginn þar sem Heima var sýnd (ég mætti eftir á) og svo spilaði Sigur Rósar koverband (eða því sem næst, hljómuðu alveg eins og tóku nokkur lög með þeim). Ég var eini Íslendingurinn. Svo byrjaði DJ að spila og allir fóru að dansa. Það var ekki mjög íslenskt. Það gladdi þó mitt litla kríslenska hjarta að horfa á fornt Íslandskort á breiðtjaldi (DVD-bakgrunnurinn) og hlusta á chileíska hljómsveit spila Tsjúhúúú. Þá hugsaði ég að við værum kannski ekki sem verst, ef fólk nennir að halda partí landinu til heiðurs og syngja tónlistina okkar. Við höfum þá alltaf það, þótt við eigum ekki krónu - hvað þá evru.
Á fimmtudögum fer ég í sjálfboðastarfið mitt, sem ég held að ég sé ekki ennþá búin að segja frá á þessum síðum. Ég byrjaði í október eftir löng og ströng viðtöl og blekklessupróf, og fer eitt eftirmiðdegi í viku. Þetta er heimili þar sem búa tíu börn á aldrinum 2-11 sem geta ekki búið með foreldrum sínum vegna aðstæðna heima fyrir, hvort sem það er fátækt, eiturlyf, misnotkun, vændi eða annað. Það hefur ekki alltaf verið auðvelt, en börnin eru yndisleg, þótt þau hafi þurft að ganga í gegnum alltof mikla erfiðleika miðað við ungan aldur. Viðbrögð þeirra eru mjög oft að öskra eða lemja eða segja eitthvað ljótt við mann, til dæmis lamdi fjögurra ára stelpa mig einu sinni svo fast að ég emjaði af sársauka, af því að ég hafði snert dótið hennar.
Öll börnin þéra mig, sem og hina sjálfboðaliðana og annað fullorðið fólk á heimilinu, sem ég er búin að venjast núna en fannst undarlegt fyrst. Mér fannst skrítið og frekar ópersónulegt að þessi börn, sem eiga að líta á staðinn sem heimili sitt, þyrftu að þéra alla á heimilinu, líka forstöðukonuna sem gegnir hlutverki móður. Málið er þó, eins og einn vinur sagði mér, að sama hversu illa það hljómar, þá er fátækt barn fyrst og fremst fátækt barn, og hefur ekki sömu réttindi og önnur börn. Það mikilvægasta fyrir það er að læra að lifa í þessum heimi sem fátækt barn úr lægri stétt og svo getur það ef til vill sýnt að það hafi eitthvað til brunns að bera og gert sig gildandi í samfélaginu. Þetta er ansi hart, en raunveruleiki margra.
Í byrjun var þetta mjög erfitt, börnin treystu mér ekki og konurnar sem vinna á heimilinu ekki heldur, enda gríðarlega erfitt fyrir gringur að kynnast konum héðan. Nú eru þó liðnir nokkrir mánuðir og allt gengur miklu betur, konurnar tala við mig og það er gaman að leika við börnin. Elsti strákurinn spilar á gítar, kenndi sér sjálfur og er mjög klár. Hann er að skríða inn á gelgjuna og er oftast frekar fúll en þegar við spilum saman á gítar ljómar hann allur. Um daginn fór ég með gítar sem er til hér á heimilinu og kenndi honum að spila Yesterday, og svo kenndi hann mér nokkur lög, það var sko ekki leiðinlegt.
Svo er líka gaman frá því segja að í barokkhópnum mínum tókum við upp geisladisk/dvd-disk á laugardaginn. Við fengum inni í nunnuklaustri eftir að stjórnandinn hafði mætt í jakkafötunum og smjaðrað fyrir abbadísinni og logið að við værum jesúítar sem værum að gefa út disk fyrir fátæk börn (ef þær bara vissu að meirihlutinn af meðlimunum er syndugir kynvillingar og restin litlu betri). Þetta var einn heitasti dagur sumarsins en við vorum sem betur fer inni í kirkjunni allan daginn, með ekkert til að trufla okkur nema nokkrar flóttalegar nunnur sem tipluðu um á tánum. Þetta eru svona svart og hvítklæddar mörgæsanunnur sem mega ekki líta framan í nokkurn mann (nema hvora aðra og prestinn) og fara ekki út úr klaustri. Þess vegna var systirin sem tók á móti okkur náföl í framan og horfði í barm sér allan tímann. Hún var örugglega yngri en ég.
Upptakan gekk ágætlega, miðað við að hópurinn er ekki pró og fæstir lesa einu sinni nótur, en þetta var strembið, sérstaklega þar sem þetta var líka myndbandsupptaka og við þurftum að vera fín og sæt allan tímann. Ég var orðin frekar tætt undir lokin held ég, og allur vindur úr mér eftir að hafa blásið í rör allan daginn.
Nú er bara að mastera og svo munum við selja villt og galið. Diskurinn mun kosta tæpan sex hundruð kall íslenskan svo ég býst við að allir sem ég þekki vilji tryggja sér eintak. Ég tek við pöntunum og peningi inn á heimabankann og kem með diskinn heim, nó djók. En leyfum honum að koma út fyrst, samt.
Jæja, háttatími, klukkan miðnætti hér og þrjú um nótt heima á Íslandi. Sendi mínar bestu kveðjur og lofa að skrifa fljótt aftur.
Febrúar meira en hálfnaður, hvernig sem stendur á því. Ég er búin að hafa það mjög gott, þó að hitinn hérna slefi upp í líkamshita, eða eins og einn vinur minn orðaði það "ég kem heim úr vinnunni á hverjum degi með kúkinn sjóðandi". Stundum fer líkaminn í hitaverkfall og þá er lítið sem hægt er að gera. Hitinn er þó þurr, alveg skraufþurr, enda hefur ekki rignt hérna í einhverja mánuði - sem betur fer, 35 stiga hiti með raka væri eitthvað sem ég myndi tæplega þola.
En fyrst af nýjustu fréttum:
Ég var að koma af kóræfingu nú rétt áðan, þetta var eiginlega stofnfundur því þetta er kór sem er settur saman til að keppa í einhvers konar raunveruleikaþætti í ríkissjónvarpi Chile eftir svona tvo mánuði. Þetta er kórakeppni þar sem við "kennararnir" (kórinn er á vegum Kennarasambands Chile) keppum á móti hjúkrunarkonukórum, slökkviliðsmannakórum, dómarakórum, kokkakórum og fleiri. Að sjálfsögðu verðum við að syngja eitthvert bölvað popp sem gengur í lýðinn, svo þetta verður líklega Shakira og Jesus Christ Superstar-medley - en hvað um það, verðlaunin eru fimm millur íslenskar, hvað gerir maður ekki... Svo Lilja litla ætlar að verða fræg. Reyndar verður þetta örugglega hræðilegt, eins og einhver benti mér svo á, því að ég verð eini útlendingurinn og því 100 prósent tekin fyrir eins og alltaf ("Frá Íslandi? Vá! Synguru þá einsog Björk? Syngdu nú smá fyrir okkur!"). Ojæja, þetta verður þá í það minnsta góð saga.
Annars líða dagarnir hjá í rólegheitum hér í íbúðinni. Ég er að þýða bók fyrir MA-verkefnið mitt í þýðingafræðinni og svo verður skrifuð ritgerð. Eitthvað fæ ég lítið af bíómyndum frá Ítalíu til að þýða eins og er en við sjáum hvort það rætist ekki úr því. Um tíma vorum við átta meðleigjendurnir, sem betur fer erum við "bara" sex núna. Ég var að reikna, og á þessu eina ári er ég búin að búa með tuttugu manns. Ég er orðin svolítið þreytt á því, og nenni varla að vera næs við þetta lið lengur. Á daginn sit ég hér í stofunni með P. (frá Chile) sem vinnur líka heima, og við pirrum okkur sitt á hvað, ég þegar ég lendi til dæmis á 130 orða setningu sem ég þarf að þýða eða sérstaklega illþýðanlegu hugtaki, hann þegar yfirmaðurinn svarar honum loksins til að segja honum að hann geti ekki borgað honum fyrr en í næstu viku, þótt hann hafi átt að borga honum í þarsíðustu viku. Það ku vera mjög algengt í hérlendum fyrirtækjum. Seinnipartinn fer ég svo á æfingu eða pilates-tíma, þar sem Sigur Rós er blöstuð.
Talandi um Sigur Rós þá fór ég í Íslands-partí á fimmtudaginn þar sem Heima var sýnd (ég mætti eftir á) og svo spilaði Sigur Rósar koverband (eða því sem næst, hljómuðu alveg eins og tóku nokkur lög með þeim). Ég var eini Íslendingurinn. Svo byrjaði DJ að spila og allir fóru að dansa. Það var ekki mjög íslenskt. Það gladdi þó mitt litla kríslenska hjarta að horfa á fornt Íslandskort á breiðtjaldi (DVD-bakgrunnurinn) og hlusta á chileíska hljómsveit spila Tsjúhúúú. Þá hugsaði ég að við værum kannski ekki sem verst, ef fólk nennir að halda partí landinu til heiðurs og syngja tónlistina okkar. Við höfum þá alltaf það, þótt við eigum ekki krónu - hvað þá evru.
Á fimmtudögum fer ég í sjálfboðastarfið mitt, sem ég held að ég sé ekki ennþá búin að segja frá á þessum síðum. Ég byrjaði í október eftir löng og ströng viðtöl og blekklessupróf, og fer eitt eftirmiðdegi í viku. Þetta er heimili þar sem búa tíu börn á aldrinum 2-11 sem geta ekki búið með foreldrum sínum vegna aðstæðna heima fyrir, hvort sem það er fátækt, eiturlyf, misnotkun, vændi eða annað. Það hefur ekki alltaf verið auðvelt, en börnin eru yndisleg, þótt þau hafi þurft að ganga í gegnum alltof mikla erfiðleika miðað við ungan aldur. Viðbrögð þeirra eru mjög oft að öskra eða lemja eða segja eitthvað ljótt við mann, til dæmis lamdi fjögurra ára stelpa mig einu sinni svo fast að ég emjaði af sársauka, af því að ég hafði snert dótið hennar.
Öll börnin þéra mig, sem og hina sjálfboðaliðana og annað fullorðið fólk á heimilinu, sem ég er búin að venjast núna en fannst undarlegt fyrst. Mér fannst skrítið og frekar ópersónulegt að þessi börn, sem eiga að líta á staðinn sem heimili sitt, þyrftu að þéra alla á heimilinu, líka forstöðukonuna sem gegnir hlutverki móður. Málið er þó, eins og einn vinur sagði mér, að sama hversu illa það hljómar, þá er fátækt barn fyrst og fremst fátækt barn, og hefur ekki sömu réttindi og önnur börn. Það mikilvægasta fyrir það er að læra að lifa í þessum heimi sem fátækt barn úr lægri stétt og svo getur það ef til vill sýnt að það hafi eitthvað til brunns að bera og gert sig gildandi í samfélaginu. Þetta er ansi hart, en raunveruleiki margra.
Í byrjun var þetta mjög erfitt, börnin treystu mér ekki og konurnar sem vinna á heimilinu ekki heldur, enda gríðarlega erfitt fyrir gringur að kynnast konum héðan. Nú eru þó liðnir nokkrir mánuðir og allt gengur miklu betur, konurnar tala við mig og það er gaman að leika við börnin. Elsti strákurinn spilar á gítar, kenndi sér sjálfur og er mjög klár. Hann er að skríða inn á gelgjuna og er oftast frekar fúll en þegar við spilum saman á gítar ljómar hann allur. Um daginn fór ég með gítar sem er til hér á heimilinu og kenndi honum að spila Yesterday, og svo kenndi hann mér nokkur lög, það var sko ekki leiðinlegt.
Svo er líka gaman frá því segja að í barokkhópnum mínum tókum við upp geisladisk/dvd-disk á laugardaginn. Við fengum inni í nunnuklaustri eftir að stjórnandinn hafði mætt í jakkafötunum og smjaðrað fyrir abbadísinni og logið að við værum jesúítar sem værum að gefa út disk fyrir fátæk börn (ef þær bara vissu að meirihlutinn af meðlimunum er syndugir kynvillingar og restin litlu betri). Þetta var einn heitasti dagur sumarsins en við vorum sem betur fer inni í kirkjunni allan daginn, með ekkert til að trufla okkur nema nokkrar flóttalegar nunnur sem tipluðu um á tánum. Þetta eru svona svart og hvítklæddar mörgæsanunnur sem mega ekki líta framan í nokkurn mann (nema hvora aðra og prestinn) og fara ekki út úr klaustri. Þess vegna var systirin sem tók á móti okkur náföl í framan og horfði í barm sér allan tímann. Hún var örugglega yngri en ég.
Upptakan gekk ágætlega, miðað við að hópurinn er ekki pró og fæstir lesa einu sinni nótur, en þetta var strembið, sérstaklega þar sem þetta var líka myndbandsupptaka og við þurftum að vera fín og sæt allan tímann. Ég var orðin frekar tætt undir lokin held ég, og allur vindur úr mér eftir að hafa blásið í rör allan daginn.
Nú er bara að mastera og svo munum við selja villt og galið. Diskurinn mun kosta tæpan sex hundruð kall íslenskan svo ég býst við að allir sem ég þekki vilji tryggja sér eintak. Ég tek við pöntunum og peningi inn á heimabankann og kem með diskinn heim, nó djók. En leyfum honum að koma út fyrst, samt.
Jæja, háttatími, klukkan miðnætti hér og þrjú um nótt heima á Íslandi. Sendi mínar bestu kveðjur og lofa að skrifa fljótt aftur.
miðvikudagur, janúar 28, 2009
"Er komið gleðilegt nýtt ár?"*
Jújú, hér er ég enn, og með örfáar myndir af áramótunum og ferðalagi mínu til Suður-Chile og Argentínu. Kannski nokkur orð með til að bragðbæta þær.
*Fyrirsögn í boði Evu Maríu
Má ég kynna einn meðleigjandann hér í íbúðinni. Þetta er hún Tabata sem ég bý með. Hún er hárlaus greyið og gengur því stundum með hárkollu. Ég kynntist henni fyrst þegar ég þurfti að ná í eitthvað inn í geymslu og rakst á eitthvað sem ég hélt í nokkrar hræðilegar sekúndur að væri mannshöfuð. Henni finnst ægilega gaman í feluleik og felur sig á ótrúlegustu stöðum þar sem maður á síst von á henni. Ég hef fundið hana í rúminu mínu, ofan á klósettinu, úti á gangi þegar ég vakna og inni í skáp, innanum hveiti og pasta. Í hefndarskyni hef ég til dæmis falið hana inni í ísskáp (þýsku stelpunni sem flutti inn þann daginn til mikils hryllings), og svo leyfði ég henni að tróna á toppi jólatrésins í nokkra daga. Alltaf starir hún á mann þessum freðýsuaugum og er sérstaklega óhugguleg án hársins. Rodrigo hefur tekið einhverju furðulegu ástfóstrivið hana og hún hefur meira að segja farið í sund með fjölskyldunni hans og á sér eigin facebook-grúppu.
Við Eva María og vinir hennar frá Tyrklandi og Spáni fórum til Valparaíso á gamlárskvöld, eins og að því er virðist allir aðrir, enda er þar áramótapartí alls landsins, ef ekki álfunnar. Það var alls ekki leiðinlegt. Við keyptum helling af búsi og sushi og vorum með pikknikk útí almenningsgarði með löggurnar allt í kring.
Svo fundum við fína hatta og þessi forláta rör með Magnúsi Scheving á þeim, sem okkur fannst skemmtilegt að flagga í áramótapartíunum hjá Nico vini mínum og Jesúsi bróður hans.
Svo fórum við Eva í ferðalag. Í þjóðgarðinum Huerquehue (vuer-KE-vue) í svona 9 tíma fjarlægð frá Santiago fórum við í "örlítinn labbitúr" þar sem var fagurt um að litast.
Á eyjunni Chiloé rættist draumur okkar um að sjá mörgæsir í sínu náttúrulega umhverfi. Hér erum við ofurhressar á leiðinni í mörgæsatúrinn.
Hér eru svo ofurhressar mörgæsirnar.
Á afmælisdaginn minn vorum við í borginni Valdivia við bakka þriggja áa sem renna út í haf. Við fórum á milli eyja og þorpa með ferjum og átum og drukkum á þorpshátíðum. Hér er ég að drekka epla-chicha.
Þetta er "curanto", skelfiskur, kjöt, pylsur og fleira allt eldað í stórri holu í jörðinni, týpískur matur frá Suður-Chile.
Af öllum þeim stöðum sem við fórum á var El Bolsón í Argentínu held ég eftirminnilegastur. Þetta er lítill bær umkringdur af himinháum fjöllum þar sem hafa safnast saman hippar alls staðar að, frá Evrópu jafnt sem Suður-Ameríku. Þarna búa þeir saman, auðvitað í mikilli sátt og samlyndi og samhljómi. Á aðaltorginu er skemmtilegur hippamarkaður þar sem heimatilbúinn bjór í allskyns bragðtegundum er seldur í plastglösum (ég fékk mér hindberjabjór), hljómsveitir spila og maður gerir lítið annað en sitja á grasinu, slappa af, fylgjast með fjölskrúðugu mannlífinu og láta bjóða sér speltbollur eða hindber með rjóma. Í kringum mann vappa skítugir hundar og jafnskítug berfætt hippabörn á meðan foreldrar þeirra sitja með gítar í bláum skugga. Bærinn er yfirlýstur "kjarnorkulaus bær" eins og þetta skilti gefur til kynna:
Síðasti bærinn sem við fórum til, San Martín de los Andes, var helst til mikill túristabær fyrir okkur og verðin eftir því, svo að í stað þess að borga morðfjár fyrir hótel (því öll hostelin voru uppfull) leigðum við okkur þennan fína Renault Kangoo og keyrðum í klukkutíma eftir sólsetur út að vatni þar sem við fundum tjaldstæði, lögðum bílnum og horfðum á stjörnurnar. Stjörnuhiminninn var ótrúlegur, ég held við höfum séð 6 gervitungl og 2 stjörnuhröp, og ég hef aldrei séð Vetrarbrautina svona greinilega áður. Hér er Eva í bílnum þegar við vorum búnar að breyta honum í rúm:
En nú er ferðalagið búið, Eva farin til Argentínu þar sem hún býr hjá vinkonu minni í Buenos Aires og ég er að byrja í nýju vinnunni sem gengur út á að þýða bíómyndir í gegnum internebbann. Svo er það mastersritgerðin og barokkið og söngtímarnir og kórinn og pilates og sjálfboðastarfið, svo mér ætti ekkert að leiðast. Svo fer tími á hverjum degi í að lesa sig í gegnum nýjustu stórfréttirnar frá litla landinu, það er varla vinnufriður fyrir þeim. Keep 'em coming!
Góðar stundir.
Jújú, hér er ég enn, og með örfáar myndir af áramótunum og ferðalagi mínu til Suður-Chile og Argentínu. Kannski nokkur orð með til að bragðbæta þær.
*Fyrirsögn í boði Evu Maríu
Má ég kynna einn meðleigjandann hér í íbúðinni. Þetta er hún Tabata sem ég bý með. Hún er hárlaus greyið og gengur því stundum með hárkollu. Ég kynntist henni fyrst þegar ég þurfti að ná í eitthvað inn í geymslu og rakst á eitthvað sem ég hélt í nokkrar hræðilegar sekúndur að væri mannshöfuð. Henni finnst ægilega gaman í feluleik og felur sig á ótrúlegustu stöðum þar sem maður á síst von á henni. Ég hef fundið hana í rúminu mínu, ofan á klósettinu, úti á gangi þegar ég vakna og inni í skáp, innanum hveiti og pasta. Í hefndarskyni hef ég til dæmis falið hana inni í ísskáp (þýsku stelpunni sem flutti inn þann daginn til mikils hryllings), og svo leyfði ég henni að tróna á toppi jólatrésins í nokkra daga. Alltaf starir hún á mann þessum freðýsuaugum og er sérstaklega óhugguleg án hársins. Rodrigo hefur tekið einhverju furðulegu ástfóstrivið hana og hún hefur meira að segja farið í sund með fjölskyldunni hans og á sér eigin facebook-grúppu.
Við Eva María og vinir hennar frá Tyrklandi og Spáni fórum til Valparaíso á gamlárskvöld, eins og að því er virðist allir aðrir, enda er þar áramótapartí alls landsins, ef ekki álfunnar. Það var alls ekki leiðinlegt. Við keyptum helling af búsi og sushi og vorum með pikknikk útí almenningsgarði með löggurnar allt í kring.
Svo fundum við fína hatta og þessi forláta rör með Magnúsi Scheving á þeim, sem okkur fannst skemmtilegt að flagga í áramótapartíunum hjá Nico vini mínum og Jesúsi bróður hans.
Svo fórum við Eva í ferðalag. Í þjóðgarðinum Huerquehue (vuer-KE-vue) í svona 9 tíma fjarlægð frá Santiago fórum við í "örlítinn labbitúr" þar sem var fagurt um að litast.
Á eyjunni Chiloé rættist draumur okkar um að sjá mörgæsir í sínu náttúrulega umhverfi. Hér erum við ofurhressar á leiðinni í mörgæsatúrinn.
Hér eru svo ofurhressar mörgæsirnar.
Á afmælisdaginn minn vorum við í borginni Valdivia við bakka þriggja áa sem renna út í haf. Við fórum á milli eyja og þorpa með ferjum og átum og drukkum á þorpshátíðum. Hér er ég að drekka epla-chicha.
Þetta er "curanto", skelfiskur, kjöt, pylsur og fleira allt eldað í stórri holu í jörðinni, týpískur matur frá Suður-Chile.
Af öllum þeim stöðum sem við fórum á var El Bolsón í Argentínu held ég eftirminnilegastur. Þetta er lítill bær umkringdur af himinháum fjöllum þar sem hafa safnast saman hippar alls staðar að, frá Evrópu jafnt sem Suður-Ameríku. Þarna búa þeir saman, auðvitað í mikilli sátt og samlyndi og samhljómi. Á aðaltorginu er skemmtilegur hippamarkaður þar sem heimatilbúinn bjór í allskyns bragðtegundum er seldur í plastglösum (ég fékk mér hindberjabjór), hljómsveitir spila og maður gerir lítið annað en sitja á grasinu, slappa af, fylgjast með fjölskrúðugu mannlífinu og láta bjóða sér speltbollur eða hindber með rjóma. Í kringum mann vappa skítugir hundar og jafnskítug berfætt hippabörn á meðan foreldrar þeirra sitja með gítar í bláum skugga. Bærinn er yfirlýstur "kjarnorkulaus bær" eins og þetta skilti gefur til kynna:
Síðasti bærinn sem við fórum til, San Martín de los Andes, var helst til mikill túristabær fyrir okkur og verðin eftir því, svo að í stað þess að borga morðfjár fyrir hótel (því öll hostelin voru uppfull) leigðum við okkur þennan fína Renault Kangoo og keyrðum í klukkutíma eftir sólsetur út að vatni þar sem við fundum tjaldstæði, lögðum bílnum og horfðum á stjörnurnar. Stjörnuhiminninn var ótrúlegur, ég held við höfum séð 6 gervitungl og 2 stjörnuhröp, og ég hef aldrei séð Vetrarbrautina svona greinilega áður. Hér er Eva í bílnum þegar við vorum búnar að breyta honum í rúm:
En nú er ferðalagið búið, Eva farin til Argentínu þar sem hún býr hjá vinkonu minni í Buenos Aires og ég er að byrja í nýju vinnunni sem gengur út á að þýða bíómyndir í gegnum internebbann. Svo er það mastersritgerðin og barokkið og söngtímarnir og kórinn og pilates og sjálfboðastarfið, svo mér ætti ekkert að leiðast. Svo fer tími á hverjum degi í að lesa sig í gegnum nýjustu stórfréttirnar frá litla landinu, það er varla vinnufriður fyrir þeim. Keep 'em coming!
Góðar stundir.
Gerast áskrifandi að:
Færslur (Atom)
